काठमाडौं | नेपाली बजारमा सुनको भाउ निरन्तर उकालो लाग्दै गएको छ। पछिल्लो केही महिनादेखि अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य उच्च दरले वृद्धि भैरहेको छ, जसको असर नेपाली बजारमा पनि स्पष्ट देखिएको छ। अहिलेको अवस्था हेर्दा छिट्टै प्रतितोला दुई लाख रुपैयाँ नाघ्ने अड्कल गरिएको छ।
नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अनुसार बुधबार (फागुन २) का लागि तोकिएको मूल्यअनुसार नेपाली बजारमा छापावाल (हॉलमार्क) सुन प्रतितोला १ लाख ७० हजार २०० रुपैयाँ पुगेको छ। त्यस्तै, तेजाबी सुनको मूल्य प्रतितोला १ लाख ६९ हजार ५०० रुपैयाँ निर्धारण गरिएको छ। पछिल्लो साताभित्र मात्र सुनको मूल्य करिब ५ हजार रुपैयाँले वृद्धि भइसकेको छ।
यदि विगत एक वर्षको तथ्यांकलाई हेर्ने हो भने सुनको मूल्यमा उल्लेख्य वृद्धि देख्न सकिन्छ। गत वर्ष फागुन १ मा प्रतितोला सुनको मूल्य १ लाख ४८ हजार रुपैयाँ थियो, जुन अहिलेको तुलनामा २२ हजार रुपैयाँले वृद्धि भएको हो। यही गतिमा मूल्य वृद्धि हुने हो भने आगामी केही महिनामा नै सुनको भाउ १ लाख ९० हजारदेखि २ लाख रुपैयाँसम्म पुग्न सक्छ।
विश्लेषकहरूका अनुसार अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य वृद्धिको पछाडि धेरै कारणहरू छन्। विश्व अर्थतन्त्रमा देखिएको अस्थिरता, अमेरिका, युरोप र चीनजस्ता ठूला अर्थतन्त्रका नीतिगत परिवर्तनहरू तथा लगानीकर्ताहरूको सुनप्रतिको आकर्षण प्रमुख कारण मानिएका छन्। हाल अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य प्रतिऔंस २ हजार ५० डलर पुगेको छ, जुन पछिल्ला केही महिनाका तुलनामा उच्च विन्दुमा रहेको हो। विश्लेषकहरूका अनुसार यदि यो प्रवृत्ति कायम रह्यो भने अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य प्रतिऔंस २ हजार २०० डलरसम्म पुग्न सक्छ। यसको प्रत्यक्ष असर नेपाली बजारमा पर्नेछ, जसले गर्दा सुनको मूल्य झन् महँगो बन्न सक्छ।
नेपालमा सुनको मूल्य वृद्धिमा अमेरिकी डलरको भाउले पनि ठूलो भूमिका खेल्ने गर्छ। अमेरिकी डलर मजबुत हुँदै गएमा सुनको मूल्य अझै बढ्ने देखिन्छ। त्यस्तै, भारत र चीनजस्ता ठूला उपभोक्ता देशहरूको माग उच्च रहिरहेमा नेपालमा पनि सुनको मूल्य वृद्धिको असर देखिन्छ। अहिले नै यी दुई देशहरूमा सुनको माग बढ्दो क्रममा रहेको व्यवसायीहरू बताउँछन्।
सुनको मूल्य उकालो लागेपछि नेपाली बजारमा सुन किन्नेहरू कम हुँदै गएका छन्। व्यवसायीहरूका अनुसार अघिल्लो वर्ष यही समय दैनिक ३० देखि ३५ किलो सुनको कारोबार भइरहेको थियो भने अहिले दैनिक कारोबार झरेर २० किलोमा सीमित भएको छ। मध्यमवर्गीय उपभोक्ताहरूका लागि सुन किन्न कठिन भइसकेको छ, जसका कारण नयाँ गहना किन्नुको साटो पुराना गहना बिक्री गर्ने प्रवृत्ति बढ्दो देखिएको छ।
व्यवसायीहरूका अनुसार यदि अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य अझै उकालो लाग्ने हो भने नेपाली बजारमा केही महिनाभित्रै तोलाको मूल्य २ लाख रुपैयाँ पुग्ने सम्भावना बलियो छ। यो वृद्धिले केही लगानीकर्ताहरूलाई फाइदा पुर्याउने भए पनि अधिकांश सर्वसाधारणका लागि भने चुनौती थपिने देखिन्छ। अबका दिनमा नेपाली बजारमा सुनको मूल्य कुन दिशामा जान्छ भन्ने कुरामा अन्तर्राष्ट्रिय बजारका घटनाक्रमहरू प्रमुख रूपमा निर्भर रहनेछन्।
