हेटौँडा | मकवानपुरको मनहरी गाउँपालिकामा एक युवकको कथाले मानवअधिकार र मानसिक स्वास्थ्यको क्षेत्रमा राज्यको उदासीनता र समाजको उपेक्षालाई उजागर गरेको छ। २३ वर्षीय हीरालाल थिङको जीवन एक सानो र दुर्गन्धयुक्त कोठामा सीमित छ, जहाँ उनी आफ्नो दैनिक जीवन बिताउन बाध्य छन्।
करिब एक वर्षदेखि यस्तो अवस्थामा रहेका हीरालालको मानसिक सन्तुलन ठीक नभएका कारण परिवारले उनलाई यसरी राखेको बताइएको छ। उनको यस्तो अवस्था देखेर एक स्थानीयले राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगमा उजुरी दिए पनि, पाँच महिना बितिसक्दा कुनै ठोस कदम चालिएको छैन।
हीरालालकी आमा सुकुमाया थिङले आर्थिक अवस्था कमजोर भएकाले छोराको उपचार गर्न नसकेको गुनासो गरेकी छिन्। यस बीच, सम्बन्धित निकायहरू एक अर्कामाथि जिम्मेवारी पन्छाउने प्रयासमा देखिन्छन्। मानवअधिकार आयोगले पालिका र प्रदेश सरकारलाई पत्राचार गरेको छ भने पालिकाले परिवारको सहयोग नभएको बताउँदै प्रदेश सरकारसँग समन्वय गर्ने बताएको छ।
मनहरी गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष सीता पुलामीले भनिन्, “परिवारको सहयोग बिना पालिकाले मात्र जिम्मा लिँदा भविष्यमा समस्या आउन सक्छ। हामी प्रदेश सरकारसँग छलफल गरेर अघि बढ्ने योजनामा छौं।”
यस घटनाले नेपालमा मानसिक स्वास्थ्य सेवाको अवस्था र यसप्रति सरकारी निकायहरूको दृष्टिकोणलाई प्रष्ट पारेको छ। वागमती प्रदेश सरकारले मानसिक स्वास्थ्यका लागि बजेट विनियोजन गरेको भए पनि यसको प्रभावकारी कार्यान्वयन हुन सकेको छैन।
