हेटौँडा | चालू आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को बजेटमार्फत सुनचाँदी तथा हिरा-रत्नका व्यवसायमाथि課 गरिएको कर तथा नियम परिवर्तनका कारण देशभरका सुनचाँदी व्यवसायीहरू आन्दोलित भइरहेका छन्। मकवानपुर उद्योग वाणिज्य संघले मंगलबार प्रेस विज्ञप्ति जारी गर्दै यस्ता नीतिले नेपालको परम्परागत व्यवसाय, संस्कार र सांस्कृतिक सम्पदालाई प्रत्यक्ष असर पार्ने गम्भीर चेतावनी दिएको छ।
संघका अध्यक्ष प्रमोद सिंह रानाभाटद्वारा हस्ताक्षरित विज्ञप्तिमा भनिएको छ, “नेपालको परम्परागत विवाह, ब्रतबन्ध लगायतका संस्कारहरूमा सुनचाँदीको प्रयोग अनिवार्य जस्तै रहँदै आएको छ। तर, बजेटमा सुनचाँदीमा १५ प्रतिशत भन्सार महसुल र ५ प्रतिशत हिरा जडित गहनामा थप १३ प्रतिशत मूल्य अभिवृद्धि कर लगाइएको छ, जसले व्यवसायलाई ठुलो झट्का दिएको छ।”
संघका अनुसार कर वृद्धिका कारण गहना तथा गरगहनाको मूल्यमा तीव्र वृद्धि भई सर्वसाधारण उपभोक्ता मारमा पर्ने खतरा छ। साथै यसले वैदेशिक आयातमा गिरावट ल्याई कालोबजारी, तस्करी तथा अनौपचारिक बजारको विस्तारलाई प्रोत्साहन गर्ने अवस्था सिर्जना हुनसक्ने पनि संघले चेतावनी दिएको छ।
विज्ञप्तिमा भनिएको छ, “शुल्क वृद्धिले उपभोक्ताको क्रयशक्ति घट्नुका साथै सुनचाँदी व्यवसाय धराशायी हुने अवस्था आउनेछ। यस्तो नीति परिमार्जन नगरेमा परम्परागत सीप, संस्कृति र स्थानीय अर्थतन्त्र गम्भीर असरमा पर्नेछ।”
संघले सरकार र सम्बन्धित निकायहरूलाई यस विषयमा गम्भीर छलफल गरी कर संरचना पुनरावलोकन गर्न आग्रह गरेको छ। साथै, दीर्घकालीन प्रभाव नपार्ने खालका व्यावहारिक नीति र व्यवस्था ल्याई व्यवसाय अनुकूल वातावरण निर्माण गर्नुपर्ने सुझाव पनि दिएको छ।
“सुनचाँदी व्यवसायमा संलग्न साना तथा ठूला व्यवसायीहरू करको भारी बोझका कारण आफ्नो आर्थिक आवश्यकता पुरा गर्न असहज अवस्थामा पुगेका छन्,” विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ।