काठमाडौं | नेपालमा बालबालिकामाथि हुने यौन हिंसाका घटनाहरू चिन्ताजनक रूपमा बढ्दै गएको एक नयाँ अध्ययनले देखाएको छ। प्रहरीको तथ्यांक अनुसार, यस्ता घटनाहरूमध्ये ८८ प्रतिशतभन्दा बढी चिनजानका व्यक्तिबाटै हुने गरेको पाइएको छ।
ललितपुरस्थित एक संस्थाको आश्रयमा बसिरहेका १४ जना बालिकाहरूको अनुभवले यस समस्याको गम्भीरता झल्काउँछ। यी सबै बालिकाहरू आफन्तबाट बलात्कृत भएपछि आफ्नो घर र गाउँ छोड्न बाध्य भएका छन्।
धनुषाको मिथिला नगरपालिकाकी एक ३ वर्षीया बालिका आफ्नै छिमेकीद्वारा बलात्कृत भइन्। घटनापछि बालिका र उनकी आमाले गाउँ छोड्नुपर्यो। यस्तै, काभ्रे पाँचखालकी १४ वर्षीया नितु आफ्नै विद्यालयका शिक्षकहरूबाट यौन दुर्व्यवहारमा परिन्।
महोत्तरीकी १३ वर्षीया सोनी महतो लुटेराहरूद्वारा बलात्कृत भइन्। घटनापछि उनी मानसिक रूपमा कमजोर भइन् र गाउँमा बस्न सकिनन्। डडेल्धुराकी १२ वर्षीया सीमा आफ्नै काका र छिमेकीद्वारा बलात्कृत भइन्।
सुर्खेतकी ७ वर्षीया जुनु चौधरी स्थानीय एक युवाबाट यौन हिंसामा परेपछि आमाको काख छोड्न बाध्य भइन्। जनकपुरकी १७ वर्षीया नमिता कापर जमिन्दारको छोराबाट बलात्कृत भइन्।
अझ दुःखद कुरा त के छ भने, भक्तपुरकी १३ वर्षीया गीतु आफ्नै बुवाबाट बलात्कृत भइन्। उनको घर अब ‘घर’ रहेन। यस्तै, दैलेखका तीन दिदीबहिनीहरू आफ्नै बुवाबाट बलात्कृत भए। अदालतले न्याय दिए पनि समाजले नदिएपछि उनीहरू गाउँ छोड्न बाध्य भए।
सुनसरीकी उस्मा पराजुली काकाबाट बलात्कृत भइन्। घटनापछि उनका बुवाले आत्महत्या गरे र आमा मानसिक बिरामी भइन्। कालिकोटकी ९ वर्षीया रोशी महतरा फार्म सञ्चालकका छोराबाट बलात्कृत भइन्।
यी घटनाहरूले नेपालमा बालबालिकाहरूको सुरक्षाको स्थिति गम्भीर रहेको देखाउँछ। पीडितहरूले न्याय र सुरक्षाको खोजीमा आफ्नो घर र गाउँ छोड्नुपर्ने अवस्था चिन्ताजनक छ।
बाल अधिकारकर्मी सुशीला अधिकारीका अनुसार, “यो समस्या समाजको गहिरो जरासम्म फैलिएको छ। हामीले कानूनी कारबाहीका साथसाथै सामाजिक परिवर्तनमा पनि ध्यान दिनुपर्छ।”
महिला, बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिक मन्त्रालयका प्रवक्ता रमेश कुमार श्रेष्ठले भने, “यो समस्या प्रति सरकार गम्भीर छ। हामी पीडितहरूको सुरक्षा र पुनर्स्थापनाका लागि विभिन्न कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरिरहेका छौं।”
यस बीच, मानव अधिकार आयोगले यस विषयमा गम्भीर चासो व्यक्त गर्दै सरकारलाई तत्काल ठोस कदम चाल्न आग्रह गरेको छ।
यी घटनाहरूले समाज र सरकारलाई गम्भीर प्रश्न उठाएका छन्। बालबालिकाहरूको सुरक्षा र न्यायको सुनिश्चितता कसरी गर्ने? पीडितहरूलाई समाजमा पुनर्स्थापना गर्ने उपायहरू के हुन सक्छन्? यी प्रश्नहरूको जवाफ खोज्ने र समाधान निकाल्ने जिम्मेवारी अब सबैको काँधमा आएको छ।