हेटौँडा | मकवानपुर जिल्लामा २०८० सालको माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसईई) को नतिजाले जिल्लाको शैक्षिक प्रणाली र शिक्षाको स्तरमा सुधार आवश्यक रहेको देखाएको छ। यस वर्षको एसईई परीक्षामा कुल ५ हजा ९ सय २५ विद्यार्थी सहभागी भएका थिए। तीमध्ये २ हजार १ सय ६१ विद्यार्थी उत्तीर्ण भएका छन् भने ३ हजा ७ सय ४६ विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन्। उत्तीर्ण प्रतिशत ३६.५% मात्र रहेको छ भने अनुत्तीर्ण प्रतिशत ६३.२% रहेको छ। यो परिणामले जिल्लाको शैक्षिक स्तरमा व्यापक सुधारको आवश्यकता दर्शाएको छ।
मकवानपुर जिल्लामा २०८० सालको एसईई परीक्षामा सामुदायिक र संस्थागत गरी १३८ विद्यालय सहभागी भएका थिए। तीमध्ये १८ विद्यालयको नतिजा सुन्य रहेको छ, अर्थात् १८ विद्यालयका कुनै पनि विद्यार्थी पास हुन सकेनन्। यो तथ्यले ती विद्यालयहरूको शैक्षिक स्तर र शिक्षण प्रणालीमा सुधारको आवश्यकता छ भन्ने कुरा प्रष्ट हुन्छ।
पालिका अनुसारको नतिजा विवरण
हेटौंडा उपमहानगरपालिका
हेटौंडा उपमहानगरपालिकामा ५९ विद्यालय सहभागी भएका थिए। यहाँका ३ हजा १ सय ४० विद्यार्थी परीक्षामा सामेल भए, जसमध्ये १ हजा ७ सय १२ विद्यार्थी उत्तीर्ण भए भने १ हजा ४ सय २८ विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए। उत्तीर्ण प्रतिशत ५४% रहेको छ। हेटौँडा उपमहानगरका २ वटा विद्यालयको नतीजा शून्य आएको छ । एउटा निजी र एउटा सामुदायिक विद्यालयबाट एसईईमा सहभागी सबै विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन् ।
थाहा नगरपालिका
थाहा नगरपालिकामा १७ विद्यालय सहभागी भएका थिए। यहाँका ५ सय ३९ विद्यार्थी परीक्षामा सामेल भए, जसमध्ये १ सय ४८ विद्यार्थी उत्तीर्ण भए भने ३ सय ७३ विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए। उत्तीर्ण प्रतिशत २७.५% रहेको छ।
बकैया गाउँपालिका
बकैया गाउँपालिकाका ४ वटा विद्यालयबाट २०८० सालको माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसईई) मा एक जना पनि विद्यार्थी उत्तीर्ण भएनन् । यसअघि गाउँपालिकाका ११ वटा विद्यालयमध्ये २ वटा विद्यालयबाट मात्रै एकजना पनि विद्यार्थी उत्तीर्ण नभएको भन्ने विवरण सार्वजनिक भएकोमा बुधबार शिक्षा समन्वय इकाई हेटौंडाले ४ वटा विद्यालयबाट एकजना पनि विद्यार्थी उत्तीर्ण नभएको विवरण सार्वजनिक गरेको छ । बकैया गाउँपालिकाका ११ वटा विद्यालयबाट ४ सय ३ जना विद्यार्थी एसईईमा सहभागी भएकोमा ४६ जना (११.४१ प्रतिशत) विद्यार्थी मात्रै कक्षा ११ भर्ना हुन योग्य रहेको नतीजा सार्वजनिक भएको थियो।
कैलाश गाउँपालिका
कैलाश गाउँपालिकामा ६ विद्यालय सहभागी भएका थिए। यहाँका १ सय ९९ विद्यार्थी परीक्षामा सामेल भए, जसमध्ये ११ विद्यार्थी उत्तीर्ण भए भने १ सय ८८ विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए। उत्तीर्ण प्रतिशत ५.५% मात्र रहेको छ। कैलाश गाउँपालिकामा दुई सामुदायिक विद्यालयबाट एसईईमा सहभागी सबै विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन् ।
बागमती गाउँपालिका
बागमती गाउँपालिकामा ५ विद्यालय सहभागी भएका थिए। यहाँका ३ सय ३९ विद्यार्थी परीक्षामा सामेल भए, जसमध्ये २७ विद्यार्थी उत्तीर्ण भए भने ३ सय १२ विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए। उत्तीर्ण प्रतिशत ८% मात्र रहेको छ। बागमती गाउँपालिकामा दुई सामुदायिक विद्यालयबाट एसईईमा सहभागी सबै विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन् ।
मनहरी गाउँपालिका
मनहरी गाउँपालिकामा ११ विद्यालय सहभागी भएका थिए। यहाँका ४ सय ७३ विद्यार्थी परीक्षामा सामेल भए, जसमध्ये १ सय १३ विद्यार्थी उत्तीर्ण भए भने ३ सय ६० विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए। उत्तीर्ण प्रतिशत २३.९% रहेको छ। मनहरी गाउँपालिकामा तिन सामुदायिक विद्यालयबाट एसईईमा सहभागी सबै विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन् ।
राक्सिराङ गाउँपालिका
राक्सिराङ गाउँपालिकामा ५ विद्यालय सहभागी भएका थिए। यहाँका २ सय ३४ विद्यार्थी परीक्षामा सामेल भए, जसमध्ये २३ विद्यार्थी उत्तीर्ण भए भने २ सय ११ विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए। उत्तीर्ण प्रतिशत ९.८% मात्र रहेको छ। राक्सिराङ गाउँपालिकामा एक सामुदायिक विद्यालयबाट एसईईमा सहभागी सबै विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन् ।
मकवानपुरगढी गाउँपालिका
मकवानपुरगढी गाउँपालिकामा १० विद्यालय सहभागी भएका थिए। यहाँका ३ सय विद्यार्थी परीक्षामा सामेल भए, जसमध्ये ४६ विद्यार्थी उत्तीर्ण भए भने २ सय ५४ विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए। उत्तीर्ण प्रतिशत १५.३% मात्र रहेको छ। मकवानपुरगढी गाउँपालिकामा एक सामुदायिक विद्यालयबाट एसईईमा सहभागी सबै विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन् भने ३ विद्यालयबाट एक/एक विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन् ।
भीमफेदी गाउँपालिका
भीमफेदी गाउँपालिकामा ८ विद्यालय सहभागी भएका थिए। यहाँका २ सय १४ विद्यार्थी परीक्षामा सामेल भए, जसमध्ये २१ विद्यार्थी उत्तीर्ण भए भने १ सय ९३ विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए। उत्तीर्ण प्रतिशत ९.८% मात्र रहेको छ। भीमफेदी गाउँपालिकामा दुई सामुदायिक विद्यालयबाट एसईईमा सहभागी सबै विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन् ।
इन्द्रसरोवर गाउँपालिका
इन्द्रसरोवर गाउँपालिकामा ६ विद्यालय सहभागी भएका थिए। यहाँका ८४ विद्यार्थी परीक्षामा सामेल भए, जसमध्ये १४ विद्यार्थी उत्तीर्ण भए भने ७० विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए। उत्तीर्ण प्रतिशत १६.७% मात्र रहेको छ। इन्द्रसरोवर गाउँपालिकामा एक सामुदायिक विद्यालयबाट एसईईमा सहभागी सबै विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भएका छन् ।
समग्रमा, हेटौंडा उपमहानगरपालिकामा सबैभन्दा बढी ५९ विद्यालय र ३,१४० विद्यार्थी सहभागी भएका थिए, जहाँ उत्तीर्ण दर ५४% रह्यो। अन्य पालिकाहरूमा उत्तीर्ण दर निकै कम देखियो, जस्तै थाहा नगरपालिकामा २७.५%, बकैया गाउँपालिकामा ११%, र मनहरी गाउँपालिकामा २३.९%।
केही पालिकाहरूमा उत्तीर्ण दर अत्यन्तै कम रहेको पाइयो। कैलाश गाउँपालिकामा ५.५%, बागमती गाउँपालिकामा ८%, राक्सिराङ गाउँपालिकामा ९.८%, मकवानपुरगढी गाउँपालिकामा १५.३%, भीमफेदी गाउँपालिकामा ९.८%, र इन्द्रसरोवर गाउँपालिकामा १६.७% मात्र विद्यार्थीहरू उत्तीर्ण भए। यी तथ्यांकहरूले शैक्षिक गुणस्तरमा ठूलो भिन्नता र चुनौतीहरू रहेको संकेत गर्छन।
उल्लेखनीय रूपमा, धेरै पालिकाहरूमा केही सामुदायिक विद्यालयहरूबाट सहभागी सबै विद्यार्थीहरू अनुत्तीर्ण भएका छन्। हेटौंडा उपमहानगरपालिकामा एउटा निजी र एउटा सामुदायिक विद्यालय, बकैया, कैलाश, बागमती, मनहरी, राक्सिराङ, मकवानपुरगढी, भीमफेदी र इन्द्रसरोवर गाउँपालिकाहरूमा पनि यस्तो अवस्था देखियो। यसले सामुदायिक विद्यालयहरूमा शैक्षिक गुणस्तर सुधारको आवश्यकता रहेको देखाउँछ।
उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्ने विद्यालयहरू
मकवानपुर जिल्लाका उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्ने विद्यालयहरूको सूचीमा पहिलो स्थानमा हेटौंडा उपमहानगरपालिकामा रहेको बाल जागृती इंगलिस बोर्डिङ स्कुल रहेको छ। यस विद्यालयका ७७ सहभागी विद्यार्थीमध्ये ७६ विद्यार्थी उत्तीर्ण भएका छन्, जसको उत्तीर्ण प्रतिशत ९८% रहेको छ।
दोस्रो स्थानमा हेटौंडा एकेडेमी माध्यमिक विद्यालय रहेको छ। यस विद्यालयका ३५ सहभागी विद्यार्थीमध्ये ३४ विद्यार्थी उत्तीर्ण भएका छन्, जसको उत्तीर्ण प्रतिशत ९७% रहेको छ। यसैगरी, सिद्धार्थ शिशुसदन माध्यमिक विद्यालय रहेको छ, जहाँ ५१ सहभागी विद्यार्थीमध्ये ४९ विद्यार्थी उत्तीर्ण भएका छन्, जसको उत्तीर्ण प्रतिशत ९६% रहेको छ। अन्य उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्ने विद्यालयहरूमा मकवानपुर बाल विद्यालय (९५%), जीएस निकेतन माध्यमिक विद्यालय (९२%), नवोदय शिशुसदन सेकेन्डरी स्कूल (९२%), याकोल एकेडेमी (९१%), तुलसी मेहर मेमोरियल माध्यमिक विद्यालय (८८%), कमाने एकेडेमी (८३%), पालुङ्ग इंग्लिश आवासीय विद्यालय (८२%), सनसाइन इंग्लिश बोर्डिङ स्कूल (८५%) रहेका छन्।
सुन्य नतिजा आएका विद्यालयहरू
मकवानपुर जिल्लाका १८ विद्यालयहरूले यस वर्षको एसईई परीक्षामा कुनै पनि विद्यार्थी उत्तीर्ण गराउन सकेनन्। यस्ता विद्यालयहरूको सूचीमा सामुदायिक र संस्थागत दुवै प्रकारका विद्यालयहरू रहेका छन्। विशेषगरी सामुदायिक विद्यालयहरूमा यो समस्या बढी देखिएको छ। यसले स्थानीय र प्रदेश सरकारको ध्यान यी विद्यालयहरूको शैक्षिक सुधारतर्फ केन्द्रित गर्नुपर्ने आवश्यकता औंल्याउँछ।
विद्यालयहरूमा देखिएको सून्य नतिजाको समस्या विभिन्न कारणहरूले गर्दा उत्पन्न भएको देखिन्छ। शिक्षण विधिमा कमजोरी, आवश्यक शैक्षिक सामग्रीको अभाव, दक्ष शिक्षकहरूको कमी, विद्यार्थीहरूको अनियमित उपस्थिति र अभिभावकहरूको कम संलग्नता जस्ता समस्याहरूले यस्तो परिणाम निम्त्याएको हुन सक्छ। यी समस्याहरूले विद्यार्थीहरूको सिकाइ प्रक्रियामा गम्भीर असर पारेको देखिन्छ, जसको परिणामस्वरूप एसईई परीक्षामा कमजोर प्रदर्शन भएको छ।
यी समस्याहरूको समाधानका लागि विभिन्न उपायहरू अपनाउन सकिन्छ। गुणस्तरीय शिक्षण विधिको प्रयोग, पर्याप्त शैक्षिक सामग्रीको उपलब्धता, दक्ष र अनुभवी शिक्षकहरूको नियुक्ति, विद्यार्थीहरूको नियमित उपस्थिति सुनिश्चित गर्ने कार्यक्रमहरू र अभिभावकहरूको संलग्नता बढाउने प्रयासहरू गर्न सकिन्छ। यी उपायहरूले विद्यालयहरूको शैक्षिक वातावरणमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउन मद्दत गर्नेछन् र विद्यार्थीहरूको शैक्षिक प्रगतिलाई प्रोत्साहित गर्नेछन्र र मकवानपुर जिल्लाको शैक्षिक स्तरमा सुधार ल्याउन सकिन्छ। शैक्षिक गुणस्तरमा सुधार गर्नको लागि सबै पक्षको संलग्नता आवश्यक छ। शिक्षक, विद्यार्थी, अभिभावक, तथा शैक्षिक संस्थाहरू मिलेर काम गर्न सकेमा मकवानपुर जिल्लाको शैक्षिक भविष्य उज्ज्वल बन्नेछ।
शिक्षा समन्वय इकाई हेटौंडाका अनुसार बकैया गाउँपालिकाले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्क गतल भएको पुष्टि भएकाले डेटामा अन्यथा भएकोमा, विवरण सच्याइएको छ।