काठमाडौं | दाँत सफा गर्न दैनिक ध्यान दिनु स्वास्थ्यको लागि अत्यन्त महत्त्वपूर्ण छ। नियमित रूपमा सफा नगरिएका दाँतहरू पहेँलो देखिन थाल्छन्। समयमै ध्यान नदिएमा यो पहेँलो फोहोर जिद्दी प्लेकमा परिणत हुन्छ, जसलाई हटाउन कठिन हुन्छ। अनुसन्धानले देखाएको छ कि प्लेकले दाँत सड्ने, सास गन्हाउने, गिजाको रोग निम्त्याउनेजस्ता गम्भीर समस्या ल्याउन सक्छ। यसले मानिसको व्यक्तिगत आत्मविश्वासलाई समेत प्रभावित गर्न सक्छ।
अनुसन्धानअनुसार, दाँत सफा राख्न प्रभावकारी मानिएका केही घरेलु उपायहरू निम्न छन्:
१. बेसार र नरिवलको तेल
बेसारमा पाइने एन्टिसेप्टिक र एन्टिब्याक्टेरियल गुणले दाँतलाई सुरक्षित राख्न मद्दत गर्दछ। नरिवलको तेलले मुखका किटाणुलाई समाप्त गर्छ। दुई चम्चा नरिवल तेल र एक चम्चा बेसारको मिश्रण बनाएर ब्रसमा लगाई दाँत सफा गर्दा चम्किलो र स्वस्थ दाँत प्राप्त गर्न सकिन्छ। यो विधि दन्त चिकित्सकहरूले पनि सिफारिस गरेका छन्।
२. बेकिङ सोडा
बेकिङ सोडा एउटा प्राकृतिक क्लिन्जर हो। यसमा पाइने क्षारीय तत्वले मुखका एसिडलाई न्यूट्रलाइज गर्दै प्लेक हटाउँछ। अमेरिकन डेन्टल एसोसिएसनको एक रिपोर्टअनुसार, बेकिङ सोडा र पानीको पेस्ट बनाएर दैनिक प्रयोग गर्दा दाँतको पहेँलोपन कम हुन्छ। बेकिङ सोडा र नुनको मिश्रणले झन् प्रभावकारी नतिजा दिन्छ।
३. सुन्तलाको बोक्रा
सुन्तलाको बोक्रामा पाइने साइट्रिक एसिडले दाँतको पहेँलो रंगलाई हटाउन मद्दत गर्छ। सुन्तलाको बोक्रालाई सुकाएर धुलो बनाई पेस्ट तयार गर्न सकिन्छ। यो पेस्टले दाँतको सतहमा रहेको फोहोर र जिद्दी प्लेकलाई सफा गर्दछ।
४. स्ट्रबेरी
स्ट्रबेरीमा भरपूर मात्रामा भिटामिन सी र मालिक एसिड पाइन्छ। यी प्राकृतिक तत्त्वहरूले दाँतलाई सफा र चम्किलो बनाउन मद्दत गर्छ। वैज्ञानिक अध्ययनले हप्तामा ३-४ पटक स्ट्रबेरी प्रयोग गर्दा दाँतको पहेँलोपन हट्ने देखाएको छ।
५. अन्य उपयोगी उपायहरू
- दिनको दुई पटक, बिहान र बेलुका, दाँत माझ्नु अनिवार्य छ।
- फ्लसको प्रयोगले दाँतको बीचमा फसेका फोहोरहरू हटाउँछ।
- नरिवल तेलले गिजासम्म पुग्ने फोहोरलाई बाहिर निकाल्न मद्दत गर्छ।
- माउथवासको नियमित प्रयोगले मुखको किटाणुलाई नियन्त्रणमा राख्छ।
- विशेष गरी राति खाना खाइसकेपछि सुत्नुअघि मुख सफा गर्नु महत्त्वपूर्ण छ।
एक अनुसन्धानमा बेसार र नरिवल तेलको प्रयोग गरिएका व्यक्तिहरूको दाँत ३० दिनमा २५% सम्म चम्किलो देखिएको थियो। त्यस्तै, बेकिङ सोडाको प्रयोगले ४०% सम्म पहेँलो फोहोर हटाउने नतिजा प्राप्त भएको थियो। यी उपायहरू प्राकृतिक मात्र होइनन्, सुरक्षित पनि छन्।
दाँतको स्वास्थ्यले समग्र व्यक्तित्वमा ठूलो भूमिका खेल्छ। घरेलु उपायहरूले दाँतलाई स्वस्थ र चम्किलो राख्न प्रभावकारी भूमिका खेल्न सक्छ। वैज्ञानिक रूपमा प्रमाणित यी उपायहरू अपनाएर आफ्नो दाँतलाई सुरक्षित र आकर्षक बनाउन सकिन्छ। यसले आत्मविश्वास मात्र होइन, समग्र स्वास्थ्य सुधारमा पनि योगदान पुर्याउँछ।
