आज सम्पूर्ण हिन्दू धर्मावलम्बीहरूका लागि एक विशेष दिन हो—महाशिवरात्रि। फागुन कृष्ण चतुर्दशीका दिन मनाइने यस पावन पर्वलाई भगवान शिवको आराधना र भक्ति गर्ने महान अवसरका रूपमा लिइन्छ। हिन्दू धर्मशास्त्रअनुसार, यही दिन भगवान शिव र माता पार्वतीको विवाह सम्पन्न भएको थियो, जसले शिव-शक्तिको अद्वितीय मेलको प्रतीकत्व प्रस्तुत गर्छ। महाशिवरात्रिको रातलाई विशेष रूपमा जाग्राम गरेर बिताइन्छ, जसमा शिव भजन, कीर्तन, ध्यान, र स्तोत्र पाठ गर्ने परम्परा रहँदै आएको छ।
शिव पुराण, स्कन्द पुराण, तथा अन्य धार्मिक ग्रन्थहरूमा महाशिवरात्रिको विशेष महिमा वर्णन गरिएको छ। यी ग्रन्थहरूअनुसार, जसले सच्चा भक्तिभावले भगवान शिवको आराधना गर्छ, ऊ जन्म-जन्मान्तरका पापबाट मुक्त भई मोक्ष प्राप्त गर्न सक्षम हुन्छ। महाशिवरात्रि व्रत बसेर शिवलिंगको पूजा गर्दा जीवनमा सुख-समृद्धि, शान्ति, र कल्याण प्राप्त हुने विश्वास गरिन्छ। विशेषगरी, महिलाहरू आफ्ना पतिको दीर्घायु तथा सुखमय दाम्पत्य जीवनका लागि यो व्रत बस्ने गर्दछन्, भने अविवाहित युवतीहरू आफूलाई सुयोग्य वर प्राप्त होस् भनी शिवको आराधना गर्छन्।
आजको दिन भक्तजनहरू बिहानै स्नान गरी शुद्ध वस्त्र धारण गरेर शिवालयमा पूजाअर्चनाका लागि पुग्छन्। शिवलिंगलाई जल, दूध, घिउ, मह, दही, चन्दन, र बेलपत्र चढाउने परम्परा छ। बेलपत्र विशेष रूपमा प्रिय मानिने कारण यसलाई चढाउँदा भगवान शिव अत्यन्त प्रसन्न हुने विश्वास गरिन्छ। साथै, शिवलिंगमा जल चढाउँदै “ओम् नमः शिवाय” मन्त्रको जप गर्नु धार्मिक रूपमा अत्यन्त फलदायी मानिन्छ।
महाशिवरात्रिको व्रत वैज्ञानिक रूपमा पनि लाभदायक मानिन्छ। उपवास गर्दा शरीरलाई डिटक्स गर्न मद्दत पुग्छ, जसले पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्छ। साथै, ध्यान र जाग्राम गर्दा मानसिक शान्ति प्राप्त हुने भएकाले सकारात्मक ऊर्जा सञ्चय गर्न सकिन्छ। यो पर्व केवल धार्मिक आस्था मात्र नभई, आत्मसंयम र आत्मअनुशासनको अभ्यास गर्ने समय पनि हो।
आजको महाशिवरात्रि भगवान शिवप्रति समर्पण र भक्ति प्रदर्शन गर्ने दिन हो। साँचो मनले शिवको आराधना गर्ने व्यक्तिलाई जीवनभर सुख-समृद्धि प्राप्त हुने धार्मिक विश्वास रहेको छ। त्यसैले, आजको यस पावन दिनमा शिव भक्ति र ध्यान गर्दै महादेवको कृपा प्राप्त गर्न सकिन्छ।
महाशिवरात्रिको व्रत र पूजा विधि: शास्त्रीय नियम र वैज्ञानिक लाभ