काठमाडौं । यस संसारमा जन्मिएको प्रत्येक व्यक्तिको मृत्यु अवश्यम्भावी छ। तर, कसैको पनि मृत्युको बारेमा केही भन्न सकिंदैन। भविष्यमा के हुने हो भन्ने कुरा कसैलाई थाहा छैन। निरन्तर विकास हुँदै गएको प्रविधिसँगै असम्भव देखिने धेरै कुराहरू सम्भव हुन थालेका छन्।
अहिले आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स अर्थात् एआईको युग चलिरहेको छ, जसले नयाँ-नयाँ कारनामाहरू गर्दै सबैलाई चकित पारिरहेको छ। एआईको अपग्रेडसँगै मानवीय संसार पनि तीव्र गतिमा परिवर्तन हुँदैछ। अब एआई मार्फत कुनै व्यक्तिको मृत्युको मिति र समयको भविष्यवाणी गर्ने काम भइरहेको छ। यो डरलाग्दो भए पनि धेरै मानिसहरू जान्न चाहन्छन् कि तिनीहरू कसरी र कहिले मर्ने हुन्? यसको उत्तरका लागि मानिसहरू ज्योतिषीकहाँ पनि जान्छन् तर यकिन जवाफ पाउन सक्दैनन्।
युरोपेली देश डेनमार्कका वैज्ञानिकहरूले तपाईंको मृत्यु कहिले हुन सक्छ भनेर पत्ता लगाउन एआई प्रविधि प्रयोग गरिरहेका छन्। डेनमार्कका ती वैज्ञानिकहरू ‘लाइफ टु वेक’ नामक परियोजनामा काम गरिरहेका छन्। यस परियोजना अन्तर्गत वैज्ञानिकहरूले प्रविधि कति अचम्मको हुन सक्छ भनेर देखाउने प्रयास गरिरहेका छन्। तर, तिनीहरूले यसले निम्त्याउने खतराहरू बारे पनि चेतावनी दिइरहेका छन्।
यस परियोजनाबाट वैज्ञानिकहरू थाहा पाउन चाहन्छन् कि तिनीहरूले स्वास्थ्य र सामाजिक घटनाहरूको भविष्यवाणी गर्न सक्छन् कि सक्दैनन्।
डेनमार्कको प्राविधिक विश्वविद्यालयले एआईमा आधारित ‘डेथ क्यालकुलेटर’ तयार गरेको छ। यसले व्यक्तिको मृत्युको भविष्यवाणी गर्न सक्छ भन्ने दावी गरिएको छ। यसले व्यक्तिको जीवनको अवधि धेरै नजिकको सटीकताका साथ बताउन सक्छ। सरल भाषामा भन्नुपर्दा यो मृत्यु भविष्यवाणीले व्यक्तिलाई कति वर्ष बाँच्ने छ भनेर बताउन सक्छ।
एउटा तरिकाले व्यक्तिले आफ्नो मृत्युको मिति पाउनेछ। वैज्ञानिकहरू बताउँछन् कि यो परियोजनामा पनि च्याट जीपीटी जस्तै एल्गोरिदम र डाटामा काम गरिन्छ।
डेनमार्कको प्राविधिक विश्वविद्यालयका प्रोफेसर सुने लेहमानले यसबारे जानकारी दिएका छन्। उनका अनुसार सन् २००८ देखि २०२० सम्म ६० लाख मानिसको स्वास्थ्य र श्रम बजार सम्बन्धी तथ्याङ्क परीक्षणका लागि विश्लेषण गरिएको थियो। यसबाट मिति भविष्यवाणीकर्ताले ७८ प्रतिशत नजिकको सटीकताका साथ सही तथ्याङ्क देखाएको छ। लेहमानले कुनै पनि कुराको भविष्यवाणी गर्न सकिने बताउँछन्।
