Friday, February 7, 2025
कृषी१५,६०० क्विन्टल अदुवा उत्पादन हुँदा किसानको ६ करोड आम्दानी

१५,६०० क्विन्टल अदुवा उत्पादन हुँदा किसानको ६ करोड आम्दानी

रूकुमपश्चिम। बिहानको चिसो हावा। गाउँका किसानहरू हलो र कोदालो समाएर खेततिर लाग्दैछन्। त्यही भीडमा छन्, ४० वर्षका नरबहादुर खड्का। उनको अनुहारमा आत्मविश्वास झल्किन्छ। उनी आफ्नो अदुवाको खेततिर जाँदै छन्, जहाँ यसपटक फसल निकै राम्रो भएको छ।

“बीस वर्ष भयो, अदुवाखेती थालेको। यो वर्ष जति खुसी कहिल्यै भएन,” नरबहादुरले मुस्काउँदै भने। उनी यस वर्ष अदुवाबाट मात्रै एक लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्न सफल भए। “यदि मौसमले साथ दियो भने दुई लाखसम्म कमाइन्छ,” उनले थपे।

त्रिवेणी गाउँपालिकामा यसपटक अदुवाको उत्पादनले सबैलाई चकित बनाएको छ। १५ हजार ६ सय क्विन्टल अदुवा, अर्थात् १५.६ मेट्रिक टन उत्पादन भएको छ। तर, समस्या भने अर्को छ – खेती गर्ने किसान घटिरहेका छन्।

“गत वर्ष अदुवाखेती गर्ने २६ सय परिवार थिए। तर, यस वर्ष त्यो संख्या घटेर १९ सय ५० मा सीमित भयो,” कृषि शाखा प्रमुख रमेश पुनले भने। ६ सय ५० किसानले अदुवाखेती छोडे, तर जसले लगाएका थिए, उनीहरूको उत्पादन भने बढ्यो।

त्रिवेणीका १० वडाका किसानहरू मध्ये अधिकांशले २ रोपनीभन्दा बढी क्षेत्रफलमा अदुवा लगाएका छन्। नरबहादुरजस्तै त्रिवेणी–६ बाँठाकोटका कृषक कमलप्रसाद घर्ती पनि अदुवाखेतीबाट सन्तुष्ट देखिन्छन्।

कमलप्रसाद घर्तीको उमेर ३५ हो । अदुवाखेतीमा उनी अनुभवी हुन्। यसपटक उनले प्रतिक्विन्टल ५ हजार रुपैयाँमा अदुवा बिक्री गरे। “बीउ अदुवा त प्रतिक्विन्टल १२ हजार रुपैयाँसम्म बिक्री हुन्छ। बजार आउनै पर्दैन। व्यापारी आफैं खेतसम्म आइपुग्छन्,” उनी भन्छन्।

तर, उनलाई एक कुरा खट्किन्छ – उत्पादन दर। “पहिले एक क्विन्टल बीउबाट पाँच क्विन्टल उत्पादन हुन्थ्यो। अहिले तीन क्विन्टलमा झरेको छ। मौसमले साथ दिएन, मल पनि समयमै पाइएन,” उनले सुनाए।

कमलप्रसाद अहिले अदुवासँगै सुन्तला र किभी फलाउन पनि लागिपरेका छन्। “एकै बालीमा भर पर्नु जोखिमपूर्ण हुन्छ। अहिले त फलफूलले पनि राम्रो आम्दानी दिन थालेको छ,” उनले थपे।

यसपालि अदुवाको मूल्यले किसानलाई राहत दिएको छ। कृषि शाखाको तथ्याङ्कअनुसार, किसानहरूले करिब ५ करोड ९२ लाख रुपैयाँ आम्दानी गरे। त्रिवेणीको अदुवा बजारमा राम्रो माग छ। व्यापारीहरू गाउँमै पुगेर अदुवा किन्छन्।

तर, मल र सिंचाइको समस्याले किसानलाई तनाव थपेको छ। “यदि आधुनिक प्रविधि र मल सहज हुन्थ्यो भने, उत्पादन अझै राम्रो हुने थियो,” नरबहादुरले भने।

नरबहादुर र कमलप्रसादजस्ता किसानहरूले त्रिवेणी गाउँपालिकाको अदुवाखेतीलाई एउटा नयाँ उचाइमा पुऱ्याएका छन्। उनीहरूको परिश्रमले मात्र होइन, नयाँ सोच र मेहनतले यो सम्भव भएको छ।

“यो खेती छोड्ने सोच कहिल्यै आउँदैन। हरेक वर्ष केही न केही सिक्दैछु। फसल राम्रो हुँदा मन पनि खुसी हुन्छ,” नरबहादुर भन्छन्।

यो कथा अदुवा मात्रै होइन, मेहनत र निरन्तरताको हो। त्रिवेणीका किसानहरूले देखाएका यी कदमले न केवल आर्थिक उन्नति गरेको छ, बरु यस क्षेत्रलाई देशकै नमुना बनाउन प्रेरणा पनि दिएको छ।

spot_img
spot_img
spot_img

प्रकाशित मिति :

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

सिफारिस